Педагогикалық университеттің математик-студенттерінің шындыққа жанасымды пайымдауының құзыреттілігін қалыптастыру принциптері, шарттары мен құралдары
DOI:
https://doi.org/10.47751/skpu.1937.v41i3.5Кілт сөздер:
құзыреттілік, шындыққа жанасымды пайымдау, математика студенттері, принцип, шарт, құралдар, ашық есептерАңдатпа
Бұл мақалада білімді беруге ғана емес, сонымен қатар студенттерді өмірлік қиындықтарға дайындауға, өзгерістерге бейімделуге және қоғамның дамуына белсенді қатысуға бағытталған заманауи білім берудің өзекті мәселесі баяндалады. Педагогикалық жоғары оқу орындарының математик-студенттерінде шындыққа жанасымды пайымдау құзыреттілігін қалыптастыру тәсілдері, сондай-ақ оны дамыту үшін қажетті принциптер, жағдайлар мен құралдар қарастырылады. Зерттеудің мақсаты – шындыққа жанасымды пайымдау дағдыларын дамытуға ықпал ететін әртүрлі әдістер мен стратегияларды талдау және оның сәтті қалыптасуын қамтамасыз ететін негізгі принциптерді, шарттар мен құралдарды сипаттау. Зерттеудің әдіснамалық негізі – П.Я. Гальпериннің ақыл-ой әрекеттерін кезең-кезеңімен қалыптастыру теориясы, ойлауды дамыту теориясы, сонымен қатар жүйелік және конструктивті тәсілдер. Бұл теориялар студенттердің шындыққа жанасымды пайымдау құзыреттілігін қалыптастыруда маңызды рөл атқарады, өйткені олар танымдық белсенділікпен тікелей байланысты. Мақалада теориялық-семантикалық, индуктивті және аналогтық, есептік, конструктивті, проблемалық-бағдарланған, модельдеу және жобалау сияқты шындыққа жанасымды пайымдау құзыреттілігін қалыптастырудың негізгі тәсілдері келтірілген және талданған. Сонымен қатар, олардың әрқайсысына мысалдар келтірілген. Осы құзыретті дамытуда маңызды құрал ретінде ашық есептерді пайдалануға ерекше назар аударылады. Оған нақты мысалдар келтіріліп, оны тиімді қалыптастырудың негізгі принциптері, шарттары мен құралдары сипатталады. Зерттеу нәтижесінде әртүрлі тәсілдерді білім беру процесіне кіріктірудің маңыздылығы және шындыққа жанасымды пайымдау құзыреттілігін қалыптастыру әдістерін одан әрі зерттеу қажеттілігі атап өтіледі.